GEBELERDE OSELTAMİVİR

Kışın gelip yeşil alanı işgal eden Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu (ÜSYE) hastalarından herhalde hepimiz sıkıldık. Gerçi yazın da sevmiyoruz bu hastaları da neyse. Genel olarak acil yeşil alandaki ÜSYE hastaları can sıkıcıdır ancak bir grup var ki beni korkutuyor: Gebe ÜSYE. Bir nöbetimizde bir ÜSYE(ateş, boğaz ağrısı) geldi yine. 26 haftalık gebe, ÜSYE ile dış merkezde 1 gün önce antibiyoterapi başlanmış ancak hasta gerçekten düşkün durumda. Oral alımı azalmış, ateşi düşmüyor. Muayenesinde bakteriyel bir duruma rastlamadım. Evet evet, antibiyoterapi boşa verilmişti yani. Akciğer sesleri de doğal, pnömonik bir tutulum düşünmedim. Ben ÜSYE’yi sevmem ancak Gebe ÜSYE’den bir kez daha diyorum ki korkuyorum. Viral olduğunu düşündüğüm için hastamızdan viral panel (bildiğimiz PCR) aldım. O sırada Parol tedavisi + hidrasyon veriyordum. Hasta tedavi sonrası rahatlasa da 30 dakika sonra yine düşkün hale geliyordu. Viral panel ve kan sonuçları da bu sırada çıktı ki 4 saatte çıkan kan sonucu ve PCR testi mi olur demeyin, hastanelerde de bazen iyi şeyler oluyor. İnfluenza A pozitifti. Yani? O an bu olasılığı düşünmeden almıştım bu testi. Hatta COVİD 19 çıkarsa kadın doğuma yatırırım falan diyordum kendi kendime. O an başladım influenzaya ufak bir bakış atmaya. (Aslında hepimizin bilmesi gerektiği bir konuymuş ki zaten hepimiz biliyoruzdur mutlaka)

İnfluenza; ortomiksovirüs ailesine ait bir RNA virüsüdür. İnfluenza A, B ve C olmak üzere üç grubu bulunmaktadır. İnfluenza A içerdiği hemaglutinin ve nörominidaz antijen çeşitlerine göre alt gruplara ayrılmaktadır. On altı tane hemaglutinin ve 9 tane nörominidaz çeşidi bulunmaktadır. H1N1 (hemaglutinin-1, nörominidaz-1) şu anki pandemiden sorumlu spesifik tiptir. Süre değişmekle birlikte, 10-40 yılda bir antijenik şift ile tamamen yeni bir tip ortaya çıkar. Ortaya çıkan bu tipe karşı kimse bağışık olmadığı için, morbidite ve mortalitesi hızla artan yaygın bir salgın olabilir. İki üç yılda bir A ve B tipinde antijenik drift denen minör değişiklikler olur. Bu değişiklikler de toplumda mevsimsel grip salgınlarına yol açmaktadır. İnfluenza C ise hafif solunum yolu enfeksiyonuna neden olur.

İnfluenza, bildiğimiz grip benzeri semptomlar gösterir (ki hatta adı GRİP). İnfluenza virüsünün direkt olarak teratojenik olduğu düşünülmemektedir. Ancak sebep olduğu hipertermi nedeni ile indirekt olarak teratojenik olduğu kabul edilmektedir. Gebelerde tüm solunum, dolaşım ve immün sistem değişikliğe uğradığı için gribal enfeksiyon daha ağır seyredebilir ve ciddi akciğer enfeksiyonuna yol açabilir. Tüm gebeler özellikle kronik hastalığı olan ve kış aylarında gebelik geçiren kadınlar aşılanmalıdır. Mesela bizim bu hastamızda aşılanmayı ben sormamıştım ilk başta. Sonradan sorduğumdaysa kimsenin böyle bir şey önermediğini ve aşılanmadığını söyledi. Gebelerde influenzanın sonuçlarına birkaç çalışma ile bakacak olursak; 2009 influenza (H1N1) pandemisi sırasında özelikle 3. trimester sırasında maternal ve fetal komplikasyonlar nedeni ile hospitalizasyon riski yüksek bulunmuştur. 2011 H1N1 pandemisi sırasında hospitalize edilen olguların %7’si gebe olup bunlarında %22’sinde astım komorbid olarak bulunmaktaydı.

Tedavisi ise oldukça basit! İnfluenzadan şüphelendiysen doğrulamaya gerek olmadan erken oseltamivir başlanabilir (Kategori 2C). Kaldı ki hızlı PCR testlerinde negatif sonuç çıksa dahi influenza tanısı dışlanmamaktadır. Doz oral olarak günde 2 kez 75 mg. kullanılması yeterlidir. Yatak istirahati, sıvı, asetaminofen gibi destekleyici önlemler ve yakın gerekir (Kategori 2C). Dispne, hipoksi gelişimi veya göğüs muayene bulgularında kötüleşme olan durumlarda yakın gözlem amacıyla hastaneye yatırılmalıdırlar. Oseltamivir, “Gebelik Kategorisi C” ilaçlardandır. Bu durum ilaçların hamile insanlar için güvenliğini değerlendirmek üzere kontrollü klinik çalışmaların yapılmadığını göstermektedir. Bununla birlikte, hamilelik sırasında oral oseltamivir veya zanamivir tedavisine ilişkin çok sayıda gözlemsel çalışma, bu ilaçlarla antiviral tedavinin hamilelik sırasında güvenli olduğunu ve olumsuz olay veya olumsuz gebelik sonuçları riskini artırmadığını göstermiştir (Beau ve ark., 2014; Dunstan ve ark. 2014). 2009 salgınındaki gözlemsel çalışmalar, antiviral ilaçlarla erken tedavi edilen hamilelerin yoğun bakıma ihtiyaç duyma ve ölme olasılığının daha düşük olduğunu göstermiştir. (Siston ve diğerleri, 2010; Louie ve diğerleri, 2010).

Yani siz siz olun, gebe ÜSYE’lere bakmaktan artık korkmayın, Oseltamivir’i de unutmayın!

Kaynakça:

Tamma, PD, Ault, KA, Del Rio, C, Steinhoff, MC, Halsey, NA, Omer, SB. Safety of influenza vaccination during pregnancy. Am J Obstet Gynecol 2009Am J Obstet Gynecol. 2009 Dec;201(6):547-52.

N, A, Simavlı SA, Duran Erdolu M, Öztürk Turhan N. H1N1 İnfluenza: Gebelik ve Laktasyon. J Clin Obstet Gynecol. 2009;19(6):354-360.

Influenza Vaccination During Pregnancy. ACOG Committee Opinion Number 732. Obstet Gynecol 2018;131:109-14.